77-kötü huylar:

1-Küfr.
2-Cehâlet.
3-Ayblanmak korkusu. [İnsanların kötülemelerine, çekişdirmelerine, ayblamalarına üzülüp, hakkı kabûl etmemek.]
4-Övülmeyi sevmek. [Kendini beğenip, övülmeği sevmek.]
5-Bid’at i’tikâd. [Bozuk îmân.]
6-Hevây-ı nefs. [Nefsin isteklerine, lezzetlerine, şehvetlerine tâbi’ olmak.]
7-Taklîd ile îmân. [Bilmediği kimseleri taklîd.]
8-Riyâ. [Gösteriş, Âhıret amelleri yaparak dünyâ arzûlarına kavuşmak.]
9-Tûl-i emel. [Zevk ve safâ sürmek için çok yaşamağı istemek.]
10-Tama’. [Dünyâ lezzetlerini harâm yollardan aramak.]
11-Kibr. [Kendisini üstün görmek.]
12-Tezellül. [Aşırı tevâdu’.]
13-Ucb. [Yapdığı iyilikleri, ibâdetleri beğenmek.]
14-Hased. [Kıskanmak, çekememek, ni’metin ondan çıkmasını istemek. Ebülleys-i Semerkandî diyor ki, (Üç kimsenin düâsı kabûl olmaz: Harâm yiyenin, gıybet edenin, hased edenin).]
15-Hıkd. [Başkasını aşağı görmek.]
16-Şemâtet. [Başkasına gelen belâya, zarara sevinmek.]
17-Hicr. [Dostluğu bırakmak, dargın durmak.]
18-Cübn. [Korkaklık, şecâ’atin az olması.]
19-Tehevvür. [Gadabın, sertliğin aşırı ve zararlı olması.]
20-Gadr. [Ahdinde ve mîsâkında durmamak.]
21-Hıyânet. [Münâfıklık alâmeti; emniyyeti bozacak söz ve iş.]
22-Va’dini bozmak. [Verdiği sözü bozmak. Hadîs-i şerîfde (Münâfıklık alâmeti üçdür: Yalan söylemek, va’dini îfâ etmemek, emânete hıyânet etmek) buyuruldu.]
23-Sû’izan. [Sû’i zan harâmdır. Günâhlarının afv olunmıyacağını zan etmek, Allahü teâlâya sû’i zan olur. Mü’minleri harâm işleyici, ya’nî fâsık zan etmek sû’i zan olur.]
24-Mala muhabbet. [Mala düşkün olmak.]

25-Tesvif. [Hayrlı iş yapmağı sonraya bırakmak.] Hadîs-i şerîfde, (Beş şey gelmeden evvel beş şeyin kıymetini biliniz: Ölmeden önce hayâtın kıymetini, hastalıkdan önce sıhhatin kıymetini, dünyâda âhıreti kazanmanın kıymetini, ihtiyârlamadan gençliğin kıymetini, fakîrlikden evvel zenginliğin kıymetini) buyuruldu.
26-Fâsıkları sevmek. [Fıskın en kötüsü zulmdür. Harâm işleyene fâsık denir.]
27-Âlimlere düşmanlık. [İslâm ilmleri ve âlimleri ile alay küfrdür.]
28-Fitne. [İnsanları sıkıntıya, belâya düşürmekdir. Hadîs-i şerîfde; (Fitne uykudadır, uyandırana la’net olsun!) buyuruldu.]
29-Müdâhene ve müdâra. [Gücü yetdiği hâlde, harâm işleyene mâni’ olmamak ve dünyâsı için dînini vermek müdâhenedir. Dîni için dünyâsını vermeğe müdâra denir.]
30-İnâd ve mükâbere. [Hakkı, doğruyu işitince kabûl etmemek.]
31-Nifâk. [Münâfıklık, içinin dışına uymaması.]
32-Tefekkür etmemek. [Günâhlarını, mahlûkları ve kendini düşünmemesi.]
33-Müslimâna beddüâ.
34-Müslimâna kötü ism takmak.
35-Özrü red etmek.
36-Kur’ân-ı kerîmi yanlış tefsîr etmek.
37-Harâm işlemekde ısrar.
38-Gıybet.
39-Tevbe etmemek.
40-Mal ve mevkı’ hırsı.
[Kötü huylardan kaçınmalı, iyi huylu olmağa çalışmalıdır. Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki: (İbâdetleri az olan bir kul, iyi huyu ile, kıyâmetde yüksek derecelere kavuşur.)
(İbâdetlerin en kolayı ve çok fâidelisi, az konuşmak ve iyi huylu olmakdır.)
(Kendinden uzaklaşanlara yaklaşmak, zulm edenleri afv etmek, kendini mahrûm edenlere ihsân etmek güzel huylu olmakdır.)]