Ayasofya’yı Mabede Çevirmek

Ayasofya’nın ilk banisi İmparator Constantinus binanın yüksekliği, kubbenin büyüklüğü ve azameti karşısında heyecana kapılarak kollarını semaya kaldırdığı ve Hazreti Süleyman mabedine atıfla:

“Ey koca Süleyman, artık ben Constantinus senden daha üstünüm”

diye bağırdığı rivayet edilir.

Istanbul’un fethinden sonra ise Sultan Fatih’in Ayasofya’nın kubbesine çıkarak rüyalar, efsaneler ve idealler şehri Konstantiniye’ye bakıp dehşete ve hüzne kapılmış, ardından şu beyti terennüm etmiştir:

Bûm nevbet mizened der tarem-i Afrasyâb
Perdedârî mikuned der kasr-ı Kayser ankebût


Geçenlerde bir sanat tarihçisi dostumun elinde “tepesinde çan, minareleri ise yer ile yeksan” bir Ayasofya fotoğrafı gösterdi. Densizin biri sözüm ona bunu “Ayasofya’nın orijinal hali” olarak takdim etmekteymiş.

Hırsıza yol öğretmek gibi olmasın ama minareleri söküp tepeye çan asmakla yada kubbeye “salip” kondurmakla Ayasofya’daki Osmanlı izlerini “silindi” saymak zır cehalettir. Her ne kadar Ayasofya, Bizans yapısı olsa da Osmanlılar bu mabede gösterdikleri büyük alakayla onu adeta “evlat” edinmişlerdir.

Her şeyden evvel devasa kubbesinin ağırlığı altında pek çok defa çöken ve yeniden inşa edilen binanın Osmanlılar elinde de ciddi tamiratlar gördüğü unutulmamalıdır.

Bunların en başında Mimar Sinan’ın eklediği payandaları sayabiliriz. Sinan bu “dış istinat duvarlarıyla” yapıyı desteklemiş, yer yer ördüğü kemerler ile de minareler ve ana bina arasında bir terazi kurmuştur. Böylelikle piramit vaziyeti alan yapının kubbe ağırlığını zemine aktarılır.

“Çağımızın füze, Ayasofya’nın da müze çağı” olduğu devirin başlarında Osmanlıların Ayasofya müştemilatına inşa ettikleri “Ayasofya Medresesi” ki Türklerin İstanbul’da kurduğu ilk yükseköğrenim kurumudur veya ona bitişik “Ayasofa Kütüphanesi” yıktırılmış olsa da tarihi binanın bahçesindeki 3 koca Padişah Türbesi hala dimdik ayaktadır.

Osmanlı sanatının en iyi örneklerini yansıtan, yıllarca kilitli ve viran kaldıktan sonra 2008’de restore edilip ziyaretçiye açılan bu türbeleri Osmanlıların Ayasofya’daki bir başka parmak izi olarak görebiliriz. II. Selim, III. Murad, III. Mehmed’in ve pek çok hanedan mensubunun Ayasofya’ya bitişik bu ebedi istiratgahlarına ek olarak Ayasofya’nın içinde zamanında vaftizhane olarak yapılmış bölümde Sultan I. Mustafa ve İbrahim’in mezarları yer almaktadır.

Dolayısıyla Ayasofya’nın Osmanlıların eli ve himayesi altında kadim zamanlardan modern çağa taşındığı unutmamalıdır. Dikkatli bakılınca ise eklenen payandalar, inşa edilen türbeler, ek yapılar ve hatta şadırvanla bu tarihi binanın “koca kubbeden ibaret dik bir yapı” hüviyetinden “kubbeler ve külahlar ahengi” vaziyetine sokulduğu görülür.

Bu açıdan Ayasofya’yı Bizans’tan çok artık bir Osmanlı eseri addetmek daha yerinde olacaktır.Ayasofya’yı Osmanlı’dan arındırma hevesinde olan zevatın “tepeye bir haç” dikmek ile bütün bu “Osmanlı parmak izlerini” temizlemesinin mümkün olamayacağını anlaması için ise şöyle 4 fersah öteden “binaya nâzır bir derim temaşa etmeleri” herhalde yeterde artar bile.

İçimizde ve dışarda , camilere karşı olan herkese rağmen inşaallah inşaallah ve inşaallah bir gün AYASOFYA CAMİİ'si olarak ibadete açılacaktır. Yakın zamanda olması gereken bir konu.

Ayasofya Camiinin büyük kapısı hakkında bir rivayet var. Ne kadar doğru bilinmez ama gerçek olması da muhtemel.

Hristiyanlar kendi aralarında anlaşıp yemin etmişler.

- Ayasofyanın camii olmaması içi bütün gücümüzle çalışıp , bugüne kadar hep kapalı olan büyük kapısının önünde bir Türk Büyüğünün kanını akıtmnadan da o kapıyı açmayacaz.

o kapı çok uzun zamandan beri kapalı ve hiç açılmıyor. O kapıyıda açıp ,müslümanların namaz kılmak için içeriye girecekleri günü görmek yakındır inşaallah.

istesek bu gün o kapılar açlıp girilir bizim tarafımızdan ama bizler zamanını beklemeyi severiz

AYASOFYA bizim bizim olanın peşine düşmeyiz ki korkanlar düşünsün haaa

Elbette sonsuza kadar bizim orası ama yine de bu rivayete karşılık o büyük kapı açılmalı bence. Gerekirse diğer kapı kapatılıp zi,yaret içinj bile olsa giriş çıkışlar buradan yapılmalı.

Cânâna Cân olan bilmez Cânının kıymetini.
Cânân da bilmez Cânına Cân olanın kıymetini.