ceylannur
Yeni Üyemiz
Paranın, ticaret malının, ziynetlerin ev ve arabanın zekatı?
Soru: 1- Kasada param, vitrinde de bir miktar malım var. Ben zekatımı paradan mı, vitrindeki maldan mı, bunların getirdiği kârdan mı, yoksa birleştirerek hepsinin de mi zekatını vermem gerekecektir?
Cevap: Zekat hem paradan hem vitrindeki maldan hem de her ikisinin de getirdiği kârdan verilir. Yani 'zekat, sermayeden değil kârdan verilir' sözü doğru değildir.
Soru: 2- Elimde para yok, hisse senedi var. Zekatımı nasıl vereceğim?
Cevap: Ortak olduğun işyerinde hissene düşen miktarı hesap edeceksin, ne miktar hissen varsa o miktarın zekatını vereceksin. Başkaları da kendi hisselerine düşenin zekatını verecekler. Böylece ortaklıkta zekatı verilmeyen para kalmayacaktır. Şurasını da ifade edelim ki, şirketin üretim için bekleyen makineleri, taşıyıcı arabaları, mal koymak için bekleyen depoları gibi demirbaş eşyaları, zekata tabi değildir.
Soru: 3- Ticaret için değil de kullanmak için aldığım arabam, evim, dükkanım, kiraya verdiğim mülküm var. Bunlardan zekat vermem gerekiyor mu?
Cevap: Kullandığınız arabaya, eve, dükkana, kiraya verdiğiniz mülke zekat vermek gerekmez. Zekat bunların (varsa) getirdiği paradan verilir.
Soru: 4- Dini görevlerini yerine getirmeyen bir yoksula da zekat ve fitre verilir mi?
Cevap: Yardıma muhtaç günahkâr Müslüman'a da zekat, fitre vermek caizdir. Ancak takva sahibi yoksulları tercih etmek daha sevaplıdır. Alacağı yardımı içki gibi harama harcayacağını sandığınız yoksul adamın hanımına mutfak malzemesi olarak vermek de caizdir. Çünkü mutfak malzemesini paraya çevirip de harama harcaması uzak ihtimaldir.
Soru: 5- Hanımların ziynetlerinin ne kadarına zekat düşer? Bu konuda mezheplerde farklı ölçüler mi var?
Cevap: Son tespitlere göre (85) gramı bulan ziynete zekat düşer. Bu ağırlıklara ulaşan ziynetin tutarı olan paranın zekatı verilir. Tabii bunlar Hanefi'nin görüşüdür. Diğer üç mezhebe göre ise ziynetlere zekat vermek gerekmez. Buna göre ziynetlerinin zekatını vermeye gücü yetmeyen Hanefi hanımlar, mecbur kalırlarsa Şafii görüşüyle amel ederek zorlanmayabilirler. Çünkü zorlanılan yerde bir diğer hak mezhebin kurtarıcı görüşüyle amel edilebilir. Mecburiyet duyanlar için çare olan bir tercihtir Şafii görüşüyle amel etmek.
Soru: 6- Geçmişten kalan zekat borcumla gelecekte vermeyi düşündüğüm zekatımı çok muhtaç bir yer bulunca birlikte verebilir miyim?
Cevap: Geçmişten kalan zekat borcunu daha fazla bekletmeyip hemen vermen gerekir. Geciktirmede günah vardır çünkü. Gelecekte vereceğini düşündüğün muhtemel zekatı ise çok muhtaç yer bulunca peşinen vermekte mahzur olmaz. Gelecek sene yeniden vermeniz gerekmez.
Soru: 7- Zekat ve fitremi verirken hangi ihtiyaç sahibi yoksulları öne almalıyım?
Cevap: Evlenip başka aileye karışmış ihtiyaç sahibi kız-oğlan kardeşler, sonra bunların çocukları olan yeğenler, damat, ayrı evde yaşayan ihtiyaç sahibi gelin, kayınvalide, hala, teyze, dayı tercih edilerek öne alınabilirler. Bunlardan sonra diğer akrabalara, komşulara ve özellikle ihtiyaç sahibi öğrencilere, bunların vekillerine zekatta, fitrede öncelik tanınabilir.
Soru: 8- Zekatı, fitreyi verirken muhatabın bilmesi gerekir mi, yoksa sadece verenin niyet etmesi yeterli midir?
Cevap: Zekatta fitrede verenin niyeti mühimdir. Alanın bilmesi gerekmez. İhtiyaç sahibi incitilmeden münasip bir sözle, şunu bayram harçlığı yap, diyerek verilmesi de mümkündür.
Ahmed Şahin
Soru: 1- Kasada param, vitrinde de bir miktar malım var. Ben zekatımı paradan mı, vitrindeki maldan mı, bunların getirdiği kârdan mı, yoksa birleştirerek hepsinin de mi zekatını vermem gerekecektir?
Cevap: Zekat hem paradan hem vitrindeki maldan hem de her ikisinin de getirdiği kârdan verilir. Yani 'zekat, sermayeden değil kârdan verilir' sözü doğru değildir.
Soru: 2- Elimde para yok, hisse senedi var. Zekatımı nasıl vereceğim?
Cevap: Ortak olduğun işyerinde hissene düşen miktarı hesap edeceksin, ne miktar hissen varsa o miktarın zekatını vereceksin. Başkaları da kendi hisselerine düşenin zekatını verecekler. Böylece ortaklıkta zekatı verilmeyen para kalmayacaktır. Şurasını da ifade edelim ki, şirketin üretim için bekleyen makineleri, taşıyıcı arabaları, mal koymak için bekleyen depoları gibi demirbaş eşyaları, zekata tabi değildir.
Soru: 3- Ticaret için değil de kullanmak için aldığım arabam, evim, dükkanım, kiraya verdiğim mülküm var. Bunlardan zekat vermem gerekiyor mu?
Cevap: Kullandığınız arabaya, eve, dükkana, kiraya verdiğiniz mülke zekat vermek gerekmez. Zekat bunların (varsa) getirdiği paradan verilir.
Soru: 4- Dini görevlerini yerine getirmeyen bir yoksula da zekat ve fitre verilir mi?
Cevap: Yardıma muhtaç günahkâr Müslüman'a da zekat, fitre vermek caizdir. Ancak takva sahibi yoksulları tercih etmek daha sevaplıdır. Alacağı yardımı içki gibi harama harcayacağını sandığınız yoksul adamın hanımına mutfak malzemesi olarak vermek de caizdir. Çünkü mutfak malzemesini paraya çevirip de harama harcaması uzak ihtimaldir.
Soru: 5- Hanımların ziynetlerinin ne kadarına zekat düşer? Bu konuda mezheplerde farklı ölçüler mi var?
Cevap: Son tespitlere göre (85) gramı bulan ziynete zekat düşer. Bu ağırlıklara ulaşan ziynetin tutarı olan paranın zekatı verilir. Tabii bunlar Hanefi'nin görüşüdür. Diğer üç mezhebe göre ise ziynetlere zekat vermek gerekmez. Buna göre ziynetlerinin zekatını vermeye gücü yetmeyen Hanefi hanımlar, mecbur kalırlarsa Şafii görüşüyle amel ederek zorlanmayabilirler. Çünkü zorlanılan yerde bir diğer hak mezhebin kurtarıcı görüşüyle amel edilebilir. Mecburiyet duyanlar için çare olan bir tercihtir Şafii görüşüyle amel etmek.
Soru: 6- Geçmişten kalan zekat borcumla gelecekte vermeyi düşündüğüm zekatımı çok muhtaç bir yer bulunca birlikte verebilir miyim?
Cevap: Geçmişten kalan zekat borcunu daha fazla bekletmeyip hemen vermen gerekir. Geciktirmede günah vardır çünkü. Gelecekte vereceğini düşündüğün muhtemel zekatı ise çok muhtaç yer bulunca peşinen vermekte mahzur olmaz. Gelecek sene yeniden vermeniz gerekmez.
Soru: 7- Zekat ve fitremi verirken hangi ihtiyaç sahibi yoksulları öne almalıyım?
Cevap: Evlenip başka aileye karışmış ihtiyaç sahibi kız-oğlan kardeşler, sonra bunların çocukları olan yeğenler, damat, ayrı evde yaşayan ihtiyaç sahibi gelin, kayınvalide, hala, teyze, dayı tercih edilerek öne alınabilirler. Bunlardan sonra diğer akrabalara, komşulara ve özellikle ihtiyaç sahibi öğrencilere, bunların vekillerine zekatta, fitrede öncelik tanınabilir.
Soru: 8- Zekatı, fitreyi verirken muhatabın bilmesi gerekir mi, yoksa sadece verenin niyet etmesi yeterli midir?
Cevap: Zekatta fitrede verenin niyeti mühimdir. Alanın bilmesi gerekmez. İhtiyaç sahibi incitilmeden münasip bir sözle, şunu bayram harçlığı yap, diyerek verilmesi de mümkündür.
Ahmed Şahin
