The Message - Çağrı filmi ve Arap versiyonu Ar Risalah

1976 yılında çekilen Çağrı Filmi (Özgün adı: The Message), Mustafa Akkad'ın yönettiği, İslamiyet'in doğuşunu konu almaktadır.

Film, İslamiyet'in peygamberi Hz. Muhammed'in önderliğinde doğup yayılmasını anlatmaktadır. Filmin tamamına yakını Libya'da, bazı yerleri ise Fas'ta çekilmiştir. Filmde Hz. Muhammed'in yüzü hiç gösterilmemiş, sadece bazı olaylar onun gözüyle gösterilmiştir.

Mustafa Akkad bir röportajında Çağrı filmi projesinin nasıl oluştuğunu şu sözlerle açıklamıştı: Çocuğum olunca şöyle bir duyguya kapıldım: Çocuklarıma dinlerini öğretmeliyim dedim ve sorumluluğumu hatırladım. İşte Çağrı projesi böyle ortaya çıktı."

Çağrı sinema tarihinin en başyapıtları arasıda yerini almış ünlü bir film. İslam'ın doğuşunu ve yayılmasını anlatan bu film, 33 yıldır sinema izleyicini derinden sarsıyor...

Tamamına yakını Libya'da bazı yerleri ise Fas'ta çekil filmde Hz. Muhammed'in yüzü hiç gösterilmemiş sadece bazı olaylar onun gözüyle gösterilmişti.

Filmin yapılmasında en büyük sorun finans meselesi idi. Mustafa Akkad finans sorununu çözmeye nail oldu. S. Arabistan devleti filmin masraflarını karşılamayı üzerine aldı. Filmin çekimlerine 1974’te Fas çöllerinde başlandı. Fakat filme sponsor olan Suudi Arabistan senaryoda fazla Eshab-ı Kiram sevgisinin vurgulandığını gerekçe gösterir ve filme maddî destek olmayacağını deklare ettiği gibi ayrıca Fas hükümetine de baskı yaparak film ekibinin ülkeden ayrılmasını sağlar. Bu süre zarfında Mustafa Akkad filmin yalnız 15 dakikalık bölümünü çekmişti.

Mustafa Akkad filmin 15 dakikasını montajlayarak Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafî ile görüşür. O filmin 15 dakikalık hissesini Muammer Kaddafi’ye izletir. Filimden razı kalan Muammer Kaddafî, filmin gerisinin nerede olduğunu sorar. Mustafa Akkad durumu Kaddafi’ye anlatır. Kaddafî filme tam destek vereceğine söz verir.

Muammer Kaddafî’nin davetiyle Mustafa Akkad’ın film ekibi Libya’ya taşındı. Burada zor şartlarda gerçekleştirilen filmin 600 kişiden oluşan ekibi ise aylarca çöldeki kerpiç evlerde konakladı. Çekimler 1976 yılında tamamlandı.

Peygamber Muhammed'in hayatını ve İslam'ın doğuşun anlatan, Çağrı film'inin müziklerini Fransız müzisyen Maurice Jarre, İngiliz Flarmoni orkestrası ile birlikte çölde bir çadırda tek başına 2 ay kalarak yapmıştır. Bu film için Suriyeli yönetmen Mustafa Akkad, Maurice Jarre'ye yeni çekeceği Çağrı filminin müziklerini kendisinin yapmasını teklif edince, Jarre Çölün atmosferini ruhunun derinliklerinde hissetmesi gerektiğini, ve bu yüzden kendisinden başka hiç kimsenin olmayacağı, son derece sessiz bir mekân ayarlaması gerektiğini, ve bunun yanında İslâm tarihini anlatan kitapları da, kendisine getirtmesini istemişti. Maurice Jarre bu film müziği ile Akademi Ödülleri 'ne aday gösterilmiştir.

• Film,tüm dünyada olay yaratmıştır.Öyle ki,Amerika'da bir sinemada bazı şahıslar tarafından Hz.Muhammed'in filmde gösterildiği zannıyla seyirciler rehin alınmıştır.Daha sonra filme,El-Ezher Üniversitesi tarafından filmin onaylandığı,Hz.Muhammed'in gösterilmediği filme eklenince bu olay son bulmuştur.
• Filmde Mekke şehrinin setinin kurulması tam 4.5 ay sürmüştür.Setlerin kurulması için 300 kişi çalışmıştır.
• Filmde Bilal rolü için Muhammed Ali Clay'in adı geçmiş,ancak yönetmen Mustafa Akkad bunu reddetmiş,yerine Johnny Sekka rol almıştır.
• Film hem Batılı,hem Doğulu oyuncular tarafından iki defa çekilmiştir.
• Film tam 12 dile çevrilmiştir.
• Filmin setinde tam 28 farklı milletten insan çalışmıştır.
• Filmde savaş sahnelerinin çekimi için bütün atlar bile özel olarak eğitilmiştir.
• Film çekildikten sonra Hamza'yı canlandıran Anthony Quinn'in müslüman olduğu söylentileri yayılmış,ancak bir röportaj sırasında yönetmen Mustafa Akkad'a sorulan bu soru üzerine "Anthony Quinn bana müslüman olmadığını ancak hem İslam'a daha çok saygı duyduğunu,hem de kendi dinine daha çok bağlandığını söyledi"deyince bunun asılsız olduğu anlaşılmıştır.

Hz. Muhammed'in hayatını ve İslam'ın doğuşun anlatan bu filminin müziklerini Fransız müzisyen Maurice Jarre, İngiliz filarmoni orkestrası ile birlikte çölde bir çadırda tek başına 2 ay kalarak yapmıştır. Bu film için Suriyeli yönetmen Mustafa Akkad, Maurice Jarre'ye yeni çekeceği Çağrı filminin müziklerini kendisinin yapmasını teklif edince, Jarre çölün atmosferini ruhunun derinliklerinde hissetmesi gerektiğini, ve bu yüzden kendisinden başka hiç kimsenin olmayacağı, son derece sessiz bir mekân ayarlaması gerektiğini ve bunun yanında İslam tarihini anlatan kitapları da kendisine getirtmesini istemişti. Maurice Jarre bu film müziği ile Akademi Ödülleri'ne aday gösterilmiştir.

Film çekilirken ve çekildikten sonra bazı olaylar yaşanmıştır. Film tüm dünyada dikkat çekmiş , aradan geçen zamana rağmen etkisini kaybetmemiştir. Çağrı filminin kamera arkası görüntüleri dikkatinizi çekecektir.

Film hakkında bilmek istediklerinize gelince ;

- Çağrı filmi çekimleri çok farklı oldu. Film çekilirken aynı anda iki farklı versiyon çekildi. Aynı anda aynı set kullanılarak farklı oyuncular eşliğinde film hem İngilizce hemde Arapça olmak üzere iki farklı versiyonu çekildi.

- Film çekimleri sırasında finans sıkıntısı yaşandı. Finansörler filme vermiş olduğu desteği çekince ekip ve oyuncular çok zor şartlar altında yaşamaya başladı. Fas’ta çk kötü koşullar altında bir otelde mahsur kaldılar. Bitiremedikleri film için hemen finansör arayışına geçildi ve Devrin Libya lideri Kaddafi filmin bitirilmesi için Finansör oldu. Öyle ki Bedir Savaşı çekimlerinde Libya askerleri görev yapmıştır.

- Film çekimleri başlamadan önce Efsane Boksör Muhammet Ali’den çok ilginç bir teklif geldi. Muhammed Ali,Çağrı filminde Bilal-i Habeşi rolünde oynamak istedi. Fakat filmin yönetmeni olan Mustafa Akkad bu şekilde bir kararın filmin vereceği mesajın önüne geçeceğini düşündüğü için reddetti.

- Amerikalı ünlü aktör ve Dublaj sanatçısı olan Michael Forest, canlandırdığı Halid Bin Velid karakteri için dublör kullanmak zorunda kaldı. Michael Forest’in Amerikan aksanından dolayı İngiliz bir aktör tarafından seslendirildi.

- “Peygamber’in hayatı beyaz perdeye aktarılamaz.” düşüncesinde olan bir çok Ortadoğu ülkesinde film yasaklandı.

- Bu filmde “Anthony Quinn“, Hz. Hamza rolünü üstlenmiştir. Baş rol oyuncularından birisi olan Quinn,3 saatlik filmin sadece yarısında görülmektedir.

İslamiyetin Doğuşu (Özgün adı: Ar Risâlah), Mustafa Akkad'ın yönettiği, 1976 tarihli filmdir. Çağrı adlı filmle aynı anda çekilmiştir. Türkiye'de Baba (1972) filmi ile en çok izlenen yabancı filmlerin başında gelmektedir. Yaklaşık olarak bir yıl vizyonda kalmıştır. Hamza rolünde Abdullah Gheith, Hind rolünde Mouna Wasef oynamıştır. Bazı eleştirmenlere göre Abdullah Gheith'in filmdeki performansı, diğer versiyondaki Anthony Quinn'den daha başarılıdır.

• Bu versiyon, diğerine göre daha uzundur ve diğerinde olmayan bazı sahneleri vardır. Örneğin bir güvenin Kabe'nin duvarına asılan anlaşmayı yemesi bu versiyonda mevcuttur.
• Mustafa Akkad, hem Batı dünyası hem de Müslüman ülkeler için İslamiyetin Doğuşu ve Çağrı olmak üzere iki film çekildiğini belirtmiştir.
• Film neredeyse bütün İslam ülkeleri tarafından yasaklanmıştır. Bunun nedeni filmde Muhammed'in gösterildiğinin zannedilmesidir.
• Film, ilk önce Fas'ta çekilmeye başlamış fakat Suudi Arabistan'ın filmin çekilmesini istememesi üzerine film ekibi sınır dışı edilmiştir. Libya lideri Muammer Kaddafi, film ekibini ülkesine davet etmiş, filmin geri kalanı burada tamamlanmıştır.
• Film, dünyanın çekilmesi en uzun süren filmleri arasında ilk sıralarda gelmektedir. Buna set yapımının zahmetli olması, set ekibinin Fas'tan çıkarılıp Libya'ya gitmesi üzerine çekimlerin sekteye uğraması, ayrıca filmin iki versiyon şeklinde çekilmesi sebep olmuştur. Örneğin sadece Mekke şehrinin setinin tamamlanması 4.5 ay sürmüştür. 1974 yılında başlanan film, tam olarak 1977'de gösterilmeye başlandı.
• Filmde Vahşi rolünde oynayan Salem Gedara, Mustafa Akkad tarafından keşfedilmiştir. O sıralar elektrik teknisyeni olarak görev yapan Gedara, yönetmen tarafından filme dahil edildi. Film sinemalarda gösterildikten sonra Gedara, ülkesinde büyük bir düşmanlığa hedef olmuştur. İşinden kovulmuş, sokakta onu görenlerden bazıları yüzüne bile tükürmüştür. Ölüm tehditleri bile almıştır. Durumu Mustafa Akkad'a söyleyen Gedara'ya tekrar bir iş bulunmuştur. Bu örnek, filmin o zamanki insanları ne kadar çok etkilediğini gösteren örneklerden sadece bir tanesidir.

Ar Risalah 'tan kısa bir bölüm: