Ugur
Özel Üye
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’deki Suriyelilere vatandaşlık hakkı verilebileceğini açıklaması yoğun tartışma yarattı. Vatandaşlığın hangi koşullarda sağlanacağı ise şimdilik belirsiz.
Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, Türkiye'de yaşayan Suriyelilere Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma imkanı sağlanacağını ve bu konuda İçişleri Bakanlığı'nın attığı adımlar olduğunu söyledi.
"Türkiye, Suriye’den gelenlerin de vatanıdır" diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu kardeşlerimizin içinde Türkiye vatandaşı olmak isteyenler de varsa, bu kardeşlerimize de vatandaşlık vereceğiz. Kurduğumuz bir ofis sayesinde bunu takip edeceğiz" dedi.
Ancak Türkiye'de mülteci statüsüne sahip olmayan Suriyelilere vatandaşlık yolunun nasıl açılacağı şimdilik belirsiz.
Türkiye'nin çeşitli kentlerinde halihazırda 2 milyon 750 bin Suriyeli kayıtlı olarak yaşıyor. Kayıt dışı olanlarla birlikte bu sayının 4 milyonu geçtiği tahmin ediliyor.
Ancak Türkiye'nin Cenevre Konvansiyonu'nu coğrafi çekince ile uygulaması, yani sadece Avrupa ülkelerinden gelenlere “mülteci” hakkı vermesi nedeniyle, Türkiye'de kayıtlı olarak yaşayan Suriyeliler “mülteci” statüsüne sahip değil.
Suriyeliler, 22 Ekim 2014'te çıkarılan bir yönetmelikle “geçici koruma” altına alınmış ve Suriyeliler bu şekilde sosyal hizmetlerden faydalanma ve çalışma olanağına sahip olmuşlardı.
Ancak bu kayıt belgeleri ile Suriyelilere Türkiye'de kalma hakkı verilirken, Geçici Koruma Yönetmeliği ikamet iznine eşdeğer olarak kabul edilmiyor. Geçici koruma altındaki Suriyelilerin ikamet izni almak için ayrıca başvuru yapması gerekiyor.
Sonradan Türk vatandaşı olma hakkını kazanmak için de Türk Vatandaşlığı Kanunu'ndaki kriterlerin yerine getirilmesi gerekiyor.
Yasada yer alan koşullara göre, Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen yabancılarda
Türk vatandaşlığının kazanılmasında istisnai durumlara da yasada yer veriliyor. Buna göre “vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler” ve “göçmen olarak kabul edilen kişiler” de vatandaşlık elde edebiliyor.
Mülteci statüsü bulunmayan ve çoğunun ikamet izni de bulunmayan Suriyelilere mevcut yasaya göre mi yoksa yeni bir düzenleme ile mi vatandaşlık hakkı verileceği bilinmiyor.
6 yıldır süren iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeliler, ‘vatandaş’ olup üretime dahil olduğunda hem çadır kentlerdeki dram sona erecek hem devlet ağır yükten kurtulacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sığınmacı 3 milyon Suriyeli'den kalifiye ve suç kaydı olmayanlarına istenirse vatandaşlık vereceğini açıklamasının ardından gözler 'Suriye kökenli Türkiye vatandaşlarının' olası insani, sosyal ve ekonomik etkilerine çevrildi. Muhalefet partileri olayın 'Savaştan kaçıp sadece yaşamak için Türkiye'ye sığınan milyonlarca kadın ve çocuk gibi insani boyutunu' görmezken, seçmen transferi ve bozulan ekonomik dengelerden bahsediyor. Ekonomideki rakamlar ve uzmanlar da tam bu noktada 'Suriyeli göçmenler, muhalefet partilerinin iddiasının aksine ekonomiye ve sosyal dengelere yük değil dinamizm getiriyor' diyor.
Suriyeliler, Nisan ve Mayıs ayında en çok yeni iş yeri açan yabancılar olarak Türk ekonomisine katkı sağlarken, Türk vatandaşlarının başvurmadığı için yurtdışından ithal edilen imalat, inşaat ve maden sahasındaki çalışan açığını da kapattı. Suriyelilerin vatandaşlığa geçmesi, Türkiye'nin sığınmacılara yapmak zorunda olduğu ve 11 milyar dolara ulaşan yardımları sonlandıracağı gibi, vergi artışı da sağlayacak. Türkiye, sığınmacı veya mülteci olduğunda yapmak zorunda olduğu insani yardımlar yerine 'Vatandaş Suriye kökenlilerden' vergi almaya başlayacak.
Türkiye'deki 3 milyon Suriyeli'den kaçının vatandaşlık için başvuracağı merak konusu ama İzmir'de geçen hafta yapılan bir çalışma, bunun ipuçlarını veriyor. Aralarında Suriyeli işverenlerin de bulunduğu 4 bin 800 ayakkabı imalathanesinde çalışan 3 bin 500 Suriyeli'ye çalışma izni çıkarılmak istendi. Ancak hem kendilerinin istememesi hem de çalıştıkları işyeri sahiplerinin isteksizlikleri nedeniyle sadece 550 Suriyeli 'çalışma izni' için başvurdu. Suriyeli işveren ve çalışanlar, 'ödeyecekleri yeni vergi ve devletin keseceği sosyal yardımları' nedeniyle, çalışma izni almaya veya vatandaşlığa geçmeye sıcak bakmıyor.
Türkiye'de mayıs ayında en çok limited şirket kuran yabancılarda, 124 şirket ve 14 milyon 612 bin TL ile Suriyeliler ilk sırada yer aldı. 2016'nın Ocak-Mayıs döneminde yabancı sermayeli limited şirketlerde Suriyeliler 852 şirket ve 131 milyon 759 bin TL ile Irak ve Almanya'nın önünde ilk sırada. Yine aynı dönemde açılan anonim şirketlerde Suriyeliler yine Almanya ve Azerbaycan'ın ardından ilk üçte yer aldı. 2015'te Türkiye'de açılan 5 bin 7 yabancı sermayeli şirketin bin 599'u sadece Suriyelilerin 233 milyon liralık sermayesiyle kuruldu ve kalıcı yabancı yatırımların dörtte birini sadece Suriyeliler oluşturdu.
- Türkler üniversiteye sınavla Suriyeliler sınavsız giriyor.
- Türk öğrenciler 400 TL, Suriyeliler 1200 TL burs alıyor.
- Türklere kira yardımı yok, Suriyelilere 250 lira yardım var.
- Türklerden SGK pirimi ve eczaneler için yüzde 20 katkı payı alınıyor. Suriyelilerden alınmıyor.
- Türkler destek yardımı almazken Suriyelilere 900 TL veriliyor.
AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, "Suriyelilerin vatandaşlığı, ancak istihbarat raporlarına göre, sicili temizse, dil biliyorsa, Türkiye'ye katma değer katacak gibi 8 -10 başlığı sağlıyorsa olabilecek" diye konuştu.
A. Evet
B. Hayır
C. Kararsızım
Lütfen ankete oyunuzu kullanınız...
Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, Türkiye'de yaşayan Suriyelilere Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olma imkanı sağlanacağını ve bu konuda İçişleri Bakanlığı'nın attığı adımlar olduğunu söyledi.
"Türkiye, Suriye’den gelenlerin de vatanıdır" diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Bu kardeşlerimizin içinde Türkiye vatandaşı olmak isteyenler de varsa, bu kardeşlerimize de vatandaşlık vereceğiz. Kurduğumuz bir ofis sayesinde bunu takip edeceğiz" dedi.
Ancak Türkiye'de mülteci statüsüne sahip olmayan Suriyelilere vatandaşlık yolunun nasıl açılacağı şimdilik belirsiz.
Türkiye'nin çeşitli kentlerinde halihazırda 2 milyon 750 bin Suriyeli kayıtlı olarak yaşıyor. Kayıt dışı olanlarla birlikte bu sayının 4 milyonu geçtiği tahmin ediliyor.
Ancak Türkiye'nin Cenevre Konvansiyonu'nu coğrafi çekince ile uygulaması, yani sadece Avrupa ülkelerinden gelenlere “mülteci” hakkı vermesi nedeniyle, Türkiye'de kayıtlı olarak yaşayan Suriyeliler “mülteci” statüsüne sahip değil.
Suriyeliler, 22 Ekim 2014'te çıkarılan bir yönetmelikle “geçici koruma” altına alınmış ve Suriyeliler bu şekilde sosyal hizmetlerden faydalanma ve çalışma olanağına sahip olmuşlardı.
Ancak bu kayıt belgeleri ile Suriyelilere Türkiye'de kalma hakkı verilirken, Geçici Koruma Yönetmeliği ikamet iznine eşdeğer olarak kabul edilmiyor. Geçici koruma altındaki Suriyelilerin ikamet izni almak için ayrıca başvuru yapması gerekiyor.
Nasıl Türk vatandaşı olunur?
Sonradan Türk vatandaşı olma hakkını kazanmak için de Türk Vatandaşlığı Kanunu'ndaki kriterlerin yerine getirilmesi gerekiyor.
Yasada yer alan koşullara göre, Türk vatandaşlığı kazanmak isteyen yabancılarda
- “Kendi millî kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
- Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye'de kesintisiz beş yıl ikamet etmek,
- Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek,
- Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,
- İyi ahlak sahibi olmak,
- Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,
- Türkiye'de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,
- Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak” şartları aranıyor.
Türk vatandaşlığının kazanılmasında istisnai durumlara da yasada yer veriliyor. Buna göre “vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler” ve “göçmen olarak kabul edilen kişiler” de vatandaşlık elde edebiliyor.
Mülteci statüsü bulunmayan ve çoğunun ikamet izni de bulunmayan Suriyelilere mevcut yasaya göre mi yoksa yeni bir düzenleme ile mi vatandaşlık hakkı verileceği bilinmiyor.
Suriyeliler Türk vatandaşlığına geçince neler değişecek?
6 yıldır süren iç savaştan kaçarak Türkiye’ye sığınan Suriyeliler, ‘vatandaş’ olup üretime dahil olduğunda hem çadır kentlerdeki dram sona erecek hem devlet ağır yükten kurtulacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sığınmacı 3 milyon Suriyeli'den kalifiye ve suç kaydı olmayanlarına istenirse vatandaşlık vereceğini açıklamasının ardından gözler 'Suriye kökenli Türkiye vatandaşlarının' olası insani, sosyal ve ekonomik etkilerine çevrildi. Muhalefet partileri olayın 'Savaştan kaçıp sadece yaşamak için Türkiye'ye sığınan milyonlarca kadın ve çocuk gibi insani boyutunu' görmezken, seçmen transferi ve bozulan ekonomik dengelerden bahsediyor. Ekonomideki rakamlar ve uzmanlar da tam bu noktada 'Suriyeli göçmenler, muhalefet partilerinin iddiasının aksine ekonomiye ve sosyal dengelere yük değil dinamizm getiriyor' diyor.
YARDIM KESİLECEK
Suriyeliler, Nisan ve Mayıs ayında en çok yeni iş yeri açan yabancılar olarak Türk ekonomisine katkı sağlarken, Türk vatandaşlarının başvurmadığı için yurtdışından ithal edilen imalat, inşaat ve maden sahasındaki çalışan açığını da kapattı. Suriyelilerin vatandaşlığa geçmesi, Türkiye'nin sığınmacılara yapmak zorunda olduğu ve 11 milyar dolara ulaşan yardımları sonlandıracağı gibi, vergi artışı da sağlayacak. Türkiye, sığınmacı veya mülteci olduğunda yapmak zorunda olduğu insani yardımlar yerine 'Vatandaş Suriye kökenlilerden' vergi almaya başlayacak.
KAÇ SURİYELİ BAŞVURACAK?
Türkiye'deki 3 milyon Suriyeli'den kaçının vatandaşlık için başvuracağı merak konusu ama İzmir'de geçen hafta yapılan bir çalışma, bunun ipuçlarını veriyor. Aralarında Suriyeli işverenlerin de bulunduğu 4 bin 800 ayakkabı imalathanesinde çalışan 3 bin 500 Suriyeli'ye çalışma izni çıkarılmak istendi. Ancak hem kendilerinin istememesi hem de çalıştıkları işyeri sahiplerinin isteksizlikleri nedeniyle sadece 550 Suriyeli 'çalışma izni' için başvurdu. Suriyeli işveren ve çalışanlar, 'ödeyecekleri yeni vergi ve devletin keseceği sosyal yardımları' nedeniyle, çalışma izni almaya veya vatandaşlığa geçmeye sıcak bakmıyor.
YATIRIM ONLARDAN
Türkiye'de mayıs ayında en çok limited şirket kuran yabancılarda, 124 şirket ve 14 milyon 612 bin TL ile Suriyeliler ilk sırada yer aldı. 2016'nın Ocak-Mayıs döneminde yabancı sermayeli limited şirketlerde Suriyeliler 852 şirket ve 131 milyon 759 bin TL ile Irak ve Almanya'nın önünde ilk sırada. Yine aynı dönemde açılan anonim şirketlerde Suriyeliler yine Almanya ve Azerbaycan'ın ardından ilk üçte yer aldı. 2015'te Türkiye'de açılan 5 bin 7 yabancı sermayeli şirketin bin 599'u sadece Suriyelilerin 233 milyon liralık sermayesiyle kuruldu ve kalıcı yabancı yatırımların dörtte birini sadece Suriyeliler oluşturdu.
VATANDAŞLIK VERİLİRSE BU AYRIMCILIKLAR KALKACAK
- Türkler üniversiteye sınavla Suriyeliler sınavsız giriyor.
- Türk öğrenciler 400 TL, Suriyeliler 1200 TL burs alıyor.
- Türklere kira yardımı yok, Suriyelilere 250 lira yardım var.
- Türklerden SGK pirimi ve eczaneler için yüzde 20 katkı payı alınıyor. Suriyelilerden alınmıyor.
- Türkler destek yardımı almazken Suriyelilere 900 TL veriliyor.
RAPORLARA GÖRE ALINACAK
AK Parti Grup Başkanvekili Bülent Turan, "Suriyelilerin vatandaşlığı, ancak istihbarat raporlarına göre, sicili temizse, dil biliyorsa, Türkiye'ye katma değer katacak gibi 8 -10 başlığı sağlıyorsa olabilecek" diye konuştu.
NOT
Sizce Suriyelilere Türk Vatandaşlığı Verilsin mi?
A. Evet
B. Hayır
C. Kararsızım
Lütfen ankete oyunuzu kullanınız...
Moderatör tarafında düzenlendi: